Sức mạnh của việc không làm gì
Ảnh gốc
xuất bản trên jotform.com
Con cá sấu già
đang nằm nổi bên bờ sông khi một con cá sấu trẻ hơn bơi tới bên cạnh nó.
“Tôi nghe nhiều
người nói rằng bác là tay thợ săn ác liệt nhất con sông này. Làm ơn hãy dạy tôi
các kỹ thuật của bác.”
Bị đánh thức khỏi
giấc ngủ ngắn trong một ngày đẹp trời, con cá sấu già liếc nhìn con cá sấu trẻ
với đôi mắt bò sát của mình, không nói gì và sau đó lại ngủ thiếp đi trên mặt
nước.
Cảm thấy thất vọng
và thiếu tôn trọng, cá sấu trẻ bơi ngược dòng đuổi theo mấy con cá da trơn, để
lại phía sau một loạt bong bóng. Nó nhủ thầm: “Mình sẽ cho bác ta thấy.”
Cuối ngày, con
cá sấu trẻ trở lại bên cá sấu già, kẻ vẫn đang ngủ và bắt đầu khoe khoang về cuộc
săn mồi thành tựu của nó.
“Tôi đã bắt được
hai con cá da trơn đầy thịt hôm nay. Bác bắt được gì rồi? Không có gì ư? Có lẽ
bác không mạnh như người ta nói.”
Không hề bị ảnh
hưởng, con cá sấu già lại nhìn cá sấu trẻ, không nói gì, nhắm mắt lại và tiếp tục
nổi trên mặt nước khi những chú cá nước ngọt nhỏ xíu bơi nhẹ nhàng cùng đám tảo
trên bụng nó.
Một lần nữa, con
cá sấu trẻ tức giận vì không thể nhận được phản ứng nào từ vị cao tuổi kia, lần
thứ hai nó bơi về thượng nguồn để xem có thể tiếp tục săn được cái gì.
Sau vài giờ lùng
bắt, nó săn được một con cò nhỏ. Mỉm cười, nó giữ con cò trong hàm và bơi trở lại
bên con cá sấu già, kiên quyết thể hiện ai mới là thợ săn thực sự.
Khi con cá sấu
trẻ uốn người quay tròn, nó thấy con cá sấu già vẫn trôi nổi chỗ cũ bên bờ
sông.
Tuy nhiên, có gì
đó đã thay đổi – một con linh dương đầu bò to lớn đang thưởng thức việc uống nước
buổi chiều chỉ cách đầu con cá sấu già vài mét.
Trong một chuyển
động nhanh như chớp, con cá sấu già lao ra khỏi nước, quấn cái hàm quanh con
linh dương khổng lồ và kéo nó xuống nước.
Kinh hoàng, con
cá sấu trẻ bơi lên khỏi mặt nước với con chim nhỏ còn treo bên miệng. Nó nhìn
cá sấu già đang thưởng thức bữa ăn 500 kg của mình và hỏi:
“Làm ơn… hãy nói
cho tôi … làm sao…. Làm sao bác làm được điều đó?”
Nhìn qua con
linh dương đầu bò, cá sấu già cuối cùng cũng đáp lại:
“Ta chả làm gì cả.”
Làm gì quan trọng hơn khoe khoang
Khi lần đầu xây
dựng JotForm, tôi giống như con cá sấu trẻ tuổi, tin rằng tôi luôn phải làm gì
đó mới có kết quả.
Hồi đó, nếu ai
đó nói với tôi rằng có thể thu được kết quả lớn hơn nếu chẳng làm gì, tôi sẽ quay
đi và tiếp tục dồn dập với ngày làm việc 16 giờ.
Tôi nghĩ để
thành công, tôi phải liên tục xây dựng, làm việc, tăng trưởng và phát triển những
thứ tiếp theo – bất kể “thứ” đó là gì.
Tất cả chúng ta
đều có vấn đề với sự bận rộn. Nhưng bận rộn và thành công lại không đi cùng
nhau. Và tôi nghĩ, nếu chúng ta đặt “không làm gì” ở thang ưu tiên cao hơn,
chúng ta có lẽ tự thấy bản thân sẽ bắt được nhiều linh dương hơn cá da trơn.
Điều đó xảy ra
đúng với tôi, và tôi hy vọng nó cũng đúng với bạn nữa.
Nhưng làm ít hơn
hoặc không làm gì thì nói dễ hơn làm, đặc biệt với xã hội đắm chìm trong cảnh cực
kỳ bận rộn này. Hãy xem xét kỹ hơn nỗi ám ảnh không lành mạnh của chúng ta với
việc bận rộn…
Căn bệnh “cực kỳ bận rộn”
Nhân loại đã phải
vật lộn với sự bận rộn từ lúc mới bắt đầu – hay ít nhất từ năm 425 TCN khi
Homer đi tới Trái Đất.
Odyssey kể câu
chuyện về những người ăn Hoa sen – một tộc người kỳ lạ suốt ngày lười biếng, chỉ
ăn hoa sen và không làm gì cả. Và điều lạ lùng hơn cả chuyện viễn tưởng là những
người này hài lòng với cuộc sống của họ.
Homer đã viết rằng
sau khi một số thủy thủ trong đoàn người của Odyssey ăn Hoa sen của tộc người
ăn Hoa sen (nói nhanh gấp 3 lần), họ bắt đầu giống tộc người ăn Hoa sen – hài lòng,
thư giãn và hơi thờ ơ.
Sợ nếu toàn bộ
đám người của mình ăn Hoa sen sẽ không còn động lực trở về nhà, Odyssey ra lệnh
trói những người bị ảnh hưởng vào băng ghế và buộc con tàu khởi hành ngay lập tức.
Thật thú vị, phản
ứng của Odyssey đối với cảm giác “không làm gì” này nghe giống với CEO công ty,
các nhà sáng lập doanh nghiệp startup, hay huấn luyện viên bóng đá ở trường học
mà chúng ta biết ngày nay – những người nghiện làm việc vất vả nên khinh miệt bất
cứ thứ gì có thể ám chỉ tới cảm giác tự mãn.
Họ dù ở đỉnh của
một tảng băng xã hội lớn hơn nhiều mà còn cảm thấy bị đóng băng vì sợ hãi khi
nghĩ tới việc chẳng làm gì cả.
Cả thế giới hiện
nay đo lường giá trị theo thuật ngữ bận rộn hơn là chất lượng công việc. Nói
cách khác, nó đã trở thành một thứ biểu tượng – trạng thái “đang bận”.
Đã bao nhiêu lần
bạn từng nghe hoặc bản thân rơi vào cuộc trò chuyện như thế này…
-
Gần đây cậu thế nào, Mark?
-
Ôi trời, bận phát điên mất thôi!
-
Thật tuyệt khi nghe điều đó, anh bạn – cứ duy
trì thế nha!
Chúng ta vô thức
phát triển cách đo giá trị của một người dựa trên số giờ họ làm việc, số tiền
trên đĩa của họ - dù họ có đang chạy như gà bị cắt tiết hay không.
Trong cuốn sách Tuần
làm việc 4 giờ (4 hour Work Week) của Tim Ferriss, anh chàng vui vẻ với
ý tưởng này bằng cách nói thẳng rằng nếu bạn muốn thăng tiến, bạn nên trông có
vẻ bận rộn hơn bằng cách làm việc với nhiều giờ hơn, tranh giành với mọi người
và liên tục trả lời email.
Nhưng sớm hay muộn,
tất cả chúng ta đều phải tự hỏi bản thân: sứ mệnh của chúng ta là gì – liệu có
phải là công việc bận rộn nhất hay việc tạo ra ảnh hưởng lớn nhất?
Và thật thú vị
khi nhìn vào một số bộ óc vĩ đại nhất trên Trái Đất này, chúng ta đều thấy có một
điểm chung thú vị - họ đều giành thời gian để không làm gì cả.
Sức mạnh của việc không làm gì
Làm cho một giai
đoạn thời gian trong đời bạn không làm gì cả có thể là một thách thức – đặc biệt
trong tuần làm việc khi chúng ta bị ném vào vô số cuộc họp, thông báo và danh
sách các nhiệm vụ ngày càng tăng.
Những người sáng
lập doanh nghiệp bận rộn bắt đầu triển khai cái gọi là “Think Weeks” (Những tuần
lễ để suy nghĩ) vào lịch trình hằng năm của họ - đó là những khoảng thời gian họ
dành để đọc, nghĩ, và sống bên ngoài thế giới đang bị đóng gói để vận hành
doanh nghiệp của họ.
Trong khi những
nhà sáng lập doanh nghiệp trẻ như Mike Karnjanaprakorn của Skillshare mới bắt đầu
chấp nhận thực hành cách làm này, giống như các tên tuổi lớn như Steve Jobs,
Mark Zuckerberg và Tim Ferriss, chính Bill Gates mới là người đầu tiên tạo ra
cái Think Week nổi tiếng này.
Suốt nhiều năm
điều hành Microsoft, Gates thường rút lui vào những tuần lễ Think Weeks dài khoảng
hai lần mỗi năm – không phải là kì nghỉ, mà là khoảng thời gian thực sự không
làm gì cả.
Gates rất kiên
quyết thực hiện các Think Weeks của mình đến mức gia đình, bạn bè và cả nhân
viên Microsoft cũng bị cấm. Ngày nay, Gates cho rằng phần lớn sự thành công của
Microsoft đến từ những ý tưởng và khái niệm lớn ông tình cờ thu nhặt được trong
khi không làm gì cả.
Thực hiện việc “Không làm gì”
Bạn không cần
thiết phải cấm gia đình và bạn bè trong tuần lễ Think Week của mình. Để tôi lấy
một ví dụ.
Mỗi năm, tôi
dành ít nhất một tuần nghỉ ngơi, thoát khỏi công ty của tôi và quay trở lại quê
nhà giúp bố mẹ tôi thu hoạch ô liu.
Tất cả những suy
nghĩ về tăng trưởng hay tỉ lệ chuyển đổi của doanh nghiệp sẽ biến mất khi bạn
chọn ô liu. Đó là thiền định và giúp mình bình tĩnh.
Tôi biết việc
hái ô liu sẽ không đưa tôi đến đỉnh cao của TechCrunch, nhưng đó là thước đo
thành công cá nhân. Bằng cách nào đó, một số ý tưởng hay nhất của tôi thường đến
trong giai đoạn này.
Đối với những
người không thể dành một tuần mỗi năm mà không làm gì cả, tôi khuyên bạn nên thực
hiện một cách tiếp cận hơi khác một chút – thực hiện lễ Sabbath kĩ thuật số.
Vào thứ bảy hay
chủ nhật, hãy ép bản thân tránh xa tất cả các hình thức công nghệ - một cách thực
hành được gọi là Sabbath kỹ thuật số.
Hãy tắt điện thoại
và giấu nó trong tủ quần áo. Hãy gập laptop lại, tống nó dưới giường. Và cố gắng
bằng mọi nỗ lực tránh xem Netflix.
Hãy cho bộ não
không gian suy nghĩ bằng cách bước ra khỏi cái máy xay thường nhật và không làm
gì cả. Tâm trí bạn sẽ có thời gian để va chạm với những ý tưởng mới hoặc xử lý
những cái cũ theo chiều sâu hơn.
Bạn có thể tìm
thấy thành công đơm hoa từ việc thực hành như chú cá sấu già trong phần đầu bài
viết này.
Trong khi chúng
ta tự nhủ mình có thể đạt được nhiều hơn bằng cách bon chen xô đẩy trên đường đời,
đôi khi chỉ cần nhắm mắt lại và trôi nổi tự nhiên lại tốt hơn.
Và hãy đợi, cho
đến khi con linh dương đầu bò xuất hiện.
Aytekin
Tank
Ngày 7
tháng 6 năm 2018
Theo https://medium.com
