1. AI agents đang nổi lên, cảnh báo thời đại của các website và ứng dụng sẽ sớm biến mất
Các agent (nhân viên ảo) với core dùng agentic AI, có thể lập kế hoạch và hành động để đạt được mục tiêu do người dùng đặt ra. Các qui trình kinh doanh sẽ được tối ưu hóa theo hướng tự động và cá nhân hóa triệt để, thúc đẩy mối quan hệ giữa con người và máy móc lên tầm cao mới.
Hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ cloud hàng đầu thế giới đã nhảy vào cuộc chơi này, cho ra lò từ single agent tới multi-agent system. Hiện nay, khi các hãng công nghệ lớn tập trung đầu tư và tung ra thị trường các AI agents này (Google AI agents, Agentforce của Salesforce, agent của Oracle, Operator của OpenAI, Copilot của Microsoft, các agents của SAP, WorkDay…), chúng ta đang và sẽ được chứng kiến “agent wars” - cuộc chiến cạnh tranh cho một lực lượng lao động thế hệ mới dự báo sẽ rất khốc liệt và nghiệt ngã (tất nhiên không chỉ đối với các hãng công nghệ, mà còn với cả con người).
Bạn hãy thử tưởng tượng, bạn muốn mua một bộ lễ phục mừng năm mới, bạn đi vào một cửa hàng. Một AI agent sẽ chào bạn bằng tên trân trọng từ cửa (qua nhận diện gương mặt): “Kính chào ngài X - Giám đốc công ty ABC tới cửa hàng của chúng tôi!”. Khi bạn tiến vào trong, toàn bộ hàng trưng bày trên màn hình được chọn lọc theo phong cách, đến cả style trang trí cũng đổi theo sở thích của bạn (lấy từ các lịch sử mua sắm và tương tác trên internet của bạn), mà vẫn đảm bảo phù hợp với các xu hướng hot nhất hiện tại. Các bộ đồ trưng bày hiển thị vừa khít với số đo của bạn - đo được từ scan cơ thể bạn ngay lúc bạn bước vào cửa hàng. Bạn bấm vào màn hình để chọn đồ thử. Nếu có đồ phù hợp để thử ngay, đồ sẽ được tự động chuyển từ băng chuyền ra giá đựng đồ cho bạn thử. Nếu chưa có đồ phù hợp, AI agent sẽ giải thích cho bạn lý do, và cho bạn nhìn hình ảnh preview (xem trước) của bạn trong bộ đồ đó trên màn hình demo để bạn cân nhắc. Đánh giá, nhận xét của những khách hàng khác về món đồ cũng được hiện ra để bạn tham khảo luôn. Bạn đắn đo, đổi ý, hay có thắc mắc gì, đều trò chuyện trực tiếp với AI agent. Nhân viên ảo này sẽ tinh tế, lịch sự và nhẹ nhàng giải thích mọi thắc mắc của bạn. Hình ảnh nhân viên ảo này tương tự Jisoo - nữ thần tượng của lòng bạn (đã được chuyển đổi về hình ảnh, giới tính cho phù hợp với sở thích của bạn ngay sau khi hệ thống nhận diện ra bạn ở ngoài cửa). Từ trải nghiệm ngoài cửa, vào cửa hàng, thử đồ, thanh toán, vận chuyển… của bạn, AI agent này sẽ phục vụ bạn trọn vẹn để mang lại cảm giác cá nhân hóa cao nhất, chân thực nhất, và hài hòa nhất với bạn, một trải nghiệm người dụng hoàn hảo từ ánh mắt, tới giọng nói, thái độ, am hiểu tâm tư tình cảm, chuyên môn và thậm chí cả các vấn đề cá nhân (sức khỏe, quan hệ xã hội…) của bạn, khiến ngay cả một nhân viên xuất sắc là người thật cũng phải khóc ròng vì không bằng.
Những hoạt động như tìm kiếm thông tin, so sánh và đánh giá các đồ tương tự trên mạng… sẽ dần biến mất, vì chỉ cần một AI agent sẽ làm hết tất cả những việc này cho bạn.
Trong kinh doanh, những tác vụ lặp đi lặp lại, có thể tự động hóa, như phân tích thị trường, thu thập dữ liệu, viết code, giảng dạy cơ bản, các dây chuyển sản xuất, logistic… đều có thể để các nhân viên ảo này phụ trách với độ chính xác tuyệt đối, hiệu suất cao, làm việc 24/7 không cần phụ cấp, lương thưởng, hay đãi ngộ nào thêm. Doanh nghiệp sẽ tối ưu hóa chi phí vận hành và nâng cao năng suất.
Một số thứ được dự báo sẽ sớm biến mất, như website hay ứng dụng (vì nhân viên ảo đã làm hết việc của các trang này rồi). Nhân loại sẽ sớm chia tay với Google, Microsoft… Nếu có viết ứng dụng, chúng ta sẽ phải chuyển sang viết ứng dụng cho các AI agent. Có khi chính AI agent viết luôn ứng dụng cho AI agent. Xã hội tương lai được dự báo sẽ sớm tiến dần tới tình trạng: các AI agents tự điều khiển các AI agents khác, mua sắm hàng hóa dịch vụ, thương lượng với nhau, chốt hợp đồng, tranh cãi khiếu kiện, đóng/mở công ty,… thậm chí sẽ có thế hệ AI agent lãnh đạo để tạo ra/sửa chữa/phá bỏ các AI agents khác, quản lý một nhóm AI agents nhất định thực hiện những mục tiêu lớn hơn. Một thế giới ủy nhiệm (con người ủy nhiệm cho AI agents, AI agents lại ủy nhiệm cho các AI agents khác… cứ thế và cứ thế) sẽ dần hiện hình một cách có tổ chức. Vài cuốn truyện khoa học viễn tưởng giữa thế kỷ 20 đã từng dự báo về ngày này, thậm chí còn cho luôn mốc thời gian (mình không nhớ rõ tên cuốn sách vì lâu quá, nó viết, khoảng tầm năm 2030, AI agents và AI agent robots sẽ nhiều như lợn con, đi đầy đường, đánh nhau giữa các quốc gia cũng toàn là giữa các robots ủy nhiệm).
Cuộc chạy đua này cũng sẽ đẩy khoa học công nghệ - nhất là AI và máy móc, tiến nhanh hơn nữa, đồng thời khai phá nhiều mảng mới trong tối ưu hóa hiệu suất, tối ưu hóa kinh doanh, tự động hóa. Con người sẽ có những việc mới đầy sáng tạo hoặc kỳ lạ để làm, sau khi những việc đơn giản đã bị một rừng AI agents thay thế. Ví dụ, con người sẽ ngồi lại với nhau tạo ra các bộ tiêu chuẩn cho một AI agent chẳng hạn. Rồi khung pháp lý cho AI agents và người cung cấp, người sở hữu nó… Viễn cảnh đó hẳn rất đáng mong chờ.
2. Những công nghệ mới trong bảo mật và an ninh
Các công nghệ nổi lên gần đây đều làm dấy lên một vấn đề đáng lo ngại: an toàn thông tin. Khi thế giới có quá nhiều đối tượng và nguồn thu thập, lưu trữ thông tin với những mục đích khác nhau, không theo một tiêu chuẩn nào, nó trở thành một tài sản khổng lồ với những ai sở hữu những công nghệ vượt trội hơn để khai thác và thu lợi từ đó. Điều này đến từ tốc độ phát triển chênh lệch quá xa giữa một bên là số lượng người/tổ chức/tập thể/ứng dụng… khổng lồ sử dụng/chia sẻ thông tin và một bên là các qui chuẩn/chế tài/công nghệ … cho bảo mật thông tin chỉ như muối bỏ bể.
Thời các nam thanh nữ tú hack hệ thống “dạo” cho vui, để chứng tỏ tài năng hay để giết thời gian (những năm đầu thế kỷ 21) đã thành dĩ vãng. Hackers bây giờ lập thành công ty, thành cộng đồng hẳn hoi, tạo product (ransomwares, campaigns…) bài bản theo agile methodologies, rồi launch product (tới hàng triệu đối tượng mục tiêu cùng lúc), và ngồi count revenue thu được (từ tiền chuộc của các nạn nhân) như mình ngồi track số sales hàng tháng vậy. Công nghệ trong lĩnh vực bảo mật gần như không có nhiều thay đổi suốt 20 năm qua, vẫn những kỹ thuật truyền thống hoặc đã biết, chỉ là vàng bạc châu báu (thông tin) đột nhiên rải la liệt ở khắp nơi mà không có bảo vệ hay súng ống hiệu quả đứng canh phòng, khiến ngay cả kẻ không có tâm cũng trở thành có tâm. Giờ vài ngày lại thấy có công ty từ vừa tới lớn báo tin toang vì ransomware, mất nhẹ thì 20% doanh thu, nặng thì 80%, có khi sập tiệm.
Tuy nhiên, có cầu ắt có cung, khi vấn nạn an ninh trở nên lớn dần, mất mát lớn sẽ khiến nhận thức rõ ràng hơn, nhu cầu về bảo mật thông tin sẽ tăng dần tới thúc đẩy cung phát triển. Những thể chế, điều lệ, qui tắc và luật về an toàn thông tin đang và sẽ được xây dựng ở các quốc gia. Các công nghệ bảo mật mới ưu việt cũng bắt đầu được phát minh ra. Số lượng các công ty trong lĩnh vực bảo mật tăng lên đáng kể trong vòng 5 năm qua, và đều rất ăn nên làm ra, dù công nghệ không có gì khác biệt. Việc tăng cường xác thực danh tính, chấm điểm rủi ro, nhận diện ngữ cảnh, áp dụng các mô hình học tập đa lớp, continuous adaptive trust model… đang nổi lên như một lựa chọn bắt buộc cho mọi nhà cung cấp dịch vụ. Hy vọng, chúng ta sẽ chứng kiến nhiều đột phá hơn ở mảng này trong thời gian tới.
3. Tính toán lượng tử vượt ra khỏi nhiều ranh giới
Ngay cuối năm 2024, Google cho ra đời chip lượng tử mang tính đột phá mới, có thể đánh bại mọi máy tính mạnh nhất đời trước nó ở góc độ chuyên môn, vượt xa cả AI - theo nhiều nhà khoa học dự đoán. Sự kiện chấn động này được cho là đã giải xui cho tính toán lượng từ, vốn ì ạch không có nhiều đột phá từ hàng chục năm qua, và sẽ là cú huých mạnh mẽ để thế giới điện toán bước vào cuộc đua mới, giống như cách OpenAI đã làm với chatGPT cuối năm 2022 khiến cả thế giới AI đang bùng lên mạnh mẽ. Các biên giới của điện toán mà chúng ta vốn đã biết nhất định sẽ liên tục bị phá vỡ. Các tổ chức và cá nhân sẽ xem xét lại cách họ tính toán.
Những mảng được cho là có lợi lớn nhất từ làn sóng này sẽ gồm:
- Mã hóa hậu lượng tử (Post-quantum cryptography - PQC): bảo vệ dữ liệu trước các rủi ro của tính toán lượng tử. Các thuật toán PQC không thay thế cho các thuật toán bất đối xứng hiện có. Các ứng dụng hiện tại nếu có vấn đề về hiệu suất, sẽ cần được kiểm tra, thậm chí phải viết lại.
- Ambient invisible intelligence ( công nghệ tích hợp kín đáo vào môi trường để mang lại trải nghiệm tự nhiên, trực quan hơn): cho phép theo dõi và cảm biến các thứ theo thời gian thực, chi phí thấp, hiển thị hiệu quả, truy xuất được nguốn gốc, không thể giả mạo.
- Tính toán tiết kiệm năng lượng: xây dựng kiến trúc, viết code, giải thuật hiệu quả hơn, tối ưu hóa phần cứng, dùng năng lượng tái tạo để vận hành hệ thống, giảm lượng khí thải carbon. Tuy nhiên việc chuyển đổi sang nền tảng máy tính mới sẽ phức tạp và tốn kém.
- Hybrid computing: kết hợp các cơ chế tính toán, lưu trữ và mạng khác nhau để giải quyết các bài toán phức tạp. AI đang hoạt động mạnh mẽ, sẽ sớm vượt qua giới hạn của công nghệ hiện tại, nhu cầu tự động hóa của doanh nghiệp và con người cũng sẽ sớm thay đổi, đòi hỏi một môi trường mới có tính chuyển đổi, tốc độ cao, hiệu quả cao, qui mô lớn, có thể sử dụng cơ thể con người làm nền tảng điện toán. Công nghệ này có độ phức tạp cao, có nhiều rủi ro, chi phí cao, nên cần nhiều thời gian phối hợp và thử nghiệm.
4. Robots đa chức năng
Robots thế hệ mới đang và sẽ liên tục ra lò, tích hợp những công nghệ tối tân nhất, để làm được ngày càng nhiều tác vụ thay thế con người. Không cần thay đổi cơ sở hạ tầng, có thể triển khai nhanh, rủi ro thấp, có khả năng mở rộng và thay thế hoặc cộng tác với con người, giúp nâng cao hiệu quả, ROI nhanh hơn. Sẽ sớm có những qui chuẩn chung về chức năng, giá cả… cho thế hệ robot này.
Những công nghệ đang và chắc chắn sẽ được xài trong những robots đời mới này gồm:
- Tính toán không gian: công nghệ thực tế ảo, thực tế tăng cường giúp robot có trải nghiệm nhập vai chính xác hơn. Hiện đang dùng nhiều trong game, giáo dục, thương mại điện tử, chăm sóc sức khỏe, bán lẻ và sản xuất. Nhưng chi phí quá cao, phải sạc thường xuyên, giao diện phức tạp, dễ gây tai nạn là những vấn đề hiện tại của robot loại này, khiến nó không được yêu thích.
- Cải thiện về thần kinh (các chức năng nhận thức, mô phỏng n
gày càng nhiều các hoạt động của não người): cho phép robot tham gia những việc phức tạp hơn, như giáo dục cá nhân, tiếp thị…). Nhưng robot loại này rất đắt tiền, pin hạn chế, có nhiều thách thức về bảo mật và đạo đức.
theo Gartner
